Waarom factuurvoorwaarden essentieel zijn voor elke onderneming
Als advocaat help ik ondernemers dagelijks met het opstellen van algemene voorwaarden op factuur. Dat lijkt op het eerste gezicht een formaliteit, maar in werkelijkheid zijn goed uitgewerkte factuurvoorwaarden een krachtig juridisch instrument. Ze bepalen onder andere jouw betalingsvoorwaarden, jouw aansprakelijkheid, de bevoegde rechtbank bij geschillen en jouw sanctiemogelijkheden bij wanbetaling door de klant.
En toch worden deze voorwaarden vaak onderschat. Veel ondernemers zetten algemene voorwaarden op hun factuur zonder zich af te vragen of die wel geldig en afdwingbaar zijn. Of erger nog: ze kopiëren voorwaarden van een collega of uit een verouderd model, met alle juridische risico’s van dien.
Wat zijn algemene voorwaarden op factuur?
Factuurvoorwaarden zijn standaardbepalingen die je toevoegt aan je factuur en die bedoeld zijn om je contractuele positie te versterken. Denk aan:
- betalingstermijnen (bijv. betaling binnen 30 dagen)
- verwijlinteresten bij laattijdige betaling
- schadebedingen of incassokosten
- rechtskeuze en forumkeuze
- beperking van aansprakelijkheid
Dergelijke voorwaarden zijn slechts afdwingbaar als ze tijdig én correct worden meegedeeld aan jouw klant. Een cruciale nuance: het enkele feit dat de algemene voorwaarden op de factuur staan, betekent nog niet automatisch dat ze ook rechtsgeldig zijn.
Zijn factuurvoorwaarden bindend?
In principe moeten algemene voorwaarden vóór of ten laatste bij het sluiten van het contract meegedeeld worden. Als jouw klant ze pas op de factuur te zien krijgt – die pas ná de levering of uitvoering wordt verstuurd – dan is het risico groot dat de voorwaarden juridisch niet afdwingbaar zijn.
Toch aanvaardt de Belgische rechtspraak dat een stilzwijgende aanvaarding van de factuur ook kan gelden als aanvaarding van de voorwaarden. Dat betekent: als jouw klant de factuur ontvangt en betaalt zonder protest, dan kunnen de vermelde algemene voorwaarden bindend zijn. Dit geldt echter hoofdzakelijk in B2B-relaties. Bij consumenten ligt de lat veel hoger.
Consumenten vs. ondernemingen: een wereld van verschil
De Belgische wetgeving, en in het bijzonder het Wetboek van Economisch Recht, beschermt consumenten tegen onduidelijke, bezwarende of onrechtmatige bedingen. Als je werkt met particulieren, dan zijn veel factuurvoorwaarden die perfect rechtsgeldig zijn in een B2B-context, gewoonweg niet afdwingbaar.
👉 Daarom is het belangrijk om twee sets voorwaarden te hanteren:
- één voor professionele klanten (andere ondernemingen) B2B
- één voor consumenten (particulieren) B2C
Deze scheiding verhoogt de rechtszekerheid én toont dat je professioneel te werk gaat.
Hoe stel je goede factuurvoorwaarden op?
1. Duidelijkheid en leesbaarheid
Gebruik geen kleine lettertjes, onbegrijpelijke taal of vage clausules. Onduidelijke bedingen worden in het nadeel van de gebruiker uitgelegd, zeker bij consumenten.
2. Verwijzing op de voorzijde van je factuur
Als je algemene voorwaarden op de achterzijde zet, zorg dan dat je er duidelijk naar verwijst op de voorzijde van de factuur.
3. Publicatie op je website
Zorg dat de algemene voorwaarden makkelijk online raadpleegbaar zijn. Voeg een hyperlink toe op jouw factuur of jouw e-mailhandtekening.
4. Onderscheid tussen partijen
Maak een verschil tussen consumenten en ondernemingen. Verwijs niet naar clausules die dwingende consumentenbescherming ondermijnen. Die zijn nietig.
5. Taalgebruik
In België geldt een strikte taalwetgeving. Jouw facturen (en dus jouw factuurvoorwaarden) moeten opgesteld zijn in de taal van de exploitatiezetel. Bij internationale klanten: voorzie vertalingen en wees alert op het taalgebruik in bevoegdheidsbedingen.
Voorbeelden van nuttige clausules
Wil je inspiratie voor jouw eigen factuurvoorwaarden? Dit zijn clausules die je juridische positie versterken:
- Kennisname- en aanvaardingsclausule
“De klant verklaart kennis te hebben genomen van en akkoord te gaan met de algemene voorwaarden op de achterzijde van deze factuur.” - Bevoegdheidsbeding
“Alle geschillen vallen onder de exclusieve bevoegdheid van de rechtbanken van [plaatsnaam].” - Schadebeding
“Bij niet-betaling binnen de voorziene termijn is van rechtswege en zonder ingebrekestelling een forfaitaire schadevergoeding van 10% verschuldigd, met een minimum van €150.” - Aansprakelijkheidsbeperking
“De onderneming is niet aansprakelijk voor indirecte- of gevolgschade”
Laat je factuurvoorwaarden professioneel opstellen
Als advocaat zorg ik ervoor dat jouw algemene voorwaarden op factuur:
- juridisch sluitend zijn
- afgestemd zijn op jouw doelgroep
- voldoen aan Belgische en Europese wetgeving
- rekening houden met de taalwetgeving en het bewijsrecht
Of je nu zelfstandige bent, een KMO runt of actief bent in e-commerce of dienstverlening — goed opgestelde factuurvoorwaarden maken het verschil tussen zekerheid en discussie.
Klaar om jouw factuurvoorwaarden te versterken?
🔍 Lees meer over juridische aandachtspunten op
www.ictrechtswijzer.be/algemene-voorwaarden-juridische-aandachtspunten
