Moeten vloggers en influencers bepaalde regels naleven?

Op 14 december 2021 publiceerde de Vlaamse Regulator voor de Media (VRM) een zogenaamd Content Creator Protocol. Dit protocol is het gevolg van de implementatie van de Europese Richtlijn Audiovisuele diensten in het Belgische recht. Voor Vlaanderen is deze implementatie gebeurt in het Vlaams Mediadecreet waarover de VRM toezicht houdt.

Voortaan dienen bloggers, vloggers, influencers en andere ‘content creators’ in Vlaanderen met dit Content Creator Protocol rekening te houden. Voor Brussel en Wallonië is het wachten op een publicatie van de Conseil Supérieur de l’Audiovisuel (CSA).

Commerciële communicatie op sociale media

Het protocol focust voornamelijk op het identificeren van sponsors. De VRM wil dat iedereen onmiddellijk commerciële communicatie herkent.

Van zodra een vlogger een voordeel krijgt van een onderneming (denk aan geld, cadeaubonnen, producten, gratis toegangstickets, reizen etc.) en hij deze onderneming (of diens producten/diensten) vermeldt in zijn video dan dient hij

• de term “advertentie’, “reclame” of “publiciteit” te vermelden bij het begin van de video (is de video vooral gericht tot een Engels publiek dan mogen de termen ‘advertising’ of ‘publicity’ gebruikt worden, maar niet ‘ad’, ‘pub’ of ‘spon’);
• deze onderneming te taggen als @partner; en
• de “toggle” app te gebruiken en binnen het platformsysteem aan te duiden dat de video commerciële communicatie bevat, tenzij dit technisch onmogelijk zijn

Het protocol geeft ook een aantal praktische voorbeelden hoe deze identificatie op een transparante wijze kan gebeuren.

Het protocol stelt anderzijds dat bepaalde video’s geen commerciële communicatie uitmaken, zoals:

• wanneer de vlogger het product of de dienst zelf aangekocht heeft aan een conforme marktprijs en zonder korting
• wanneer de vlogger reclame maakt voor zijn eigen producten of diensten (let wel : indien de vlogger bv. een kledinglijn uitbrengt samen met een andere onderneming/merk dan valt dit niet onder de uitzondering)

Het protocol van de VRM gaat duidelijk verder dan de bestaande Aanbevelingen van de Raad voor de Reclame inzake influencers.

Commerciële communicatie en inhoud gericht op minderjarigen

De VRM herhaalt de relevante bepalingen uit het Vlaams Mediadecreet m.b.t de volgende verplichtingen:

• Een commerciële communicatie gericht op minderjarigen moet voor hen duidelijk herkenbaar zijn
• Productplaatsing (product placement) in video’s gericht op minderjarigen onder de 12 jaar is verboden, waaronder ook het vermelden van sponsors en logo’s

Het protocol meldt ook dat een inhoudsbeschrijving van potentieel ongeschikte elementen voor minderjarigen mee moet worden gegeven met de video’s, en dat video’s die pornografische beelden of beelden van nodeloos geweld bevatten versleuteld moeten aangeboden worden (het Vlaams Mediadecreet voorziet als alternatief hiervoor evenwel controle door de ouders)

Verbod op haatspraak en geweld  

• Een commerciële communicatie gericht op minderjarigen mag niet tot haat of geweld aanzetten op het vlak van geslacht, ras, kleur, ethische of sociale afkomst, genetische kenmerken, taal, godsdienst of overtuiging, politieke of andere denkbeelden, het behoren tot een nationale minderheid, vermogen, geboorte, handicap, leeftijd of seksuele geaardheid;
• Het publiekelijk aanzetten om een terrorisme misdrijf te plegen is verboden

Hoe kunnen wij u bijstaan als advocaat?

Wij geven, als advocaat, Vlaamse bloggers, vloggers en influences advies bij het naleven van de regels van het Vlaams Mediadecreet en de nieuwe richtlijnen van het Content Creator Protocol van de Vlaamse Regulator voor de Media.