Niet-consensuele verspreiding van seksueel getinte inhoud

Wat is strafbaar?

Het tonen, toegankelijk maken of verspreiden van visuele of geluidsinhoud van een ontblote persoon of een persoon die een expliciete daad stelt zonder diens toestemming of buiten diens medeweten, is strafbaar, ook al zou die persoon ingesteld hebben met het maken hiervan.

Over dit misdrijf wordt ook vaak gesproken als “wraakporno” aangezien het meermaals voorkomt dat een ex-partner uit wraak voor het eindigen van een relatie naaktbeelden van de andere ex-partner verspreidt.

Het Hof van Cassatie oordeelde in een arrest van 29 oktober 2019 dat de herkenbaarheid van de persoon geen criterium is. Zodra het slachtoffer zichzelf herkent op de verspreide beelden, is dit misdrijf voltrokken, ook al zou voor derden het slachtoffer niet herkenbaar zijn.

Het verspreiden van seksuele beelden van minderjarigen kan bovendien het misdrijf van het verspreiden van kinderporno uitmaken.

Kunnen minderjarigen toestemming geven?

Er is geen sprake van een misdrijf indien de ontblote persoon of de persoon die een expliciete daad stelt zijn toestemming heeft gegeven voor het tonen of verspreiden van beeldmateriaal.

Minderjarigen kunnen in principe geen rechtsgeldige toestemming geven voor het verspreiden van seksuele beelden (enkel hun ouders kunnen dit). Hierop bestaat één uitzondering om het seksueel experimenteergedrag en de seksuele ontwikkeling van minderjarigen niet te belemmeren. Sexting tussen minderjarigen boven de 16 jaar is toegelaten; zij kunnen met wederzijdse toestemming seksuele beelden maken en deze onderling delen en in bezit houden.

Deze uitzondering geldt niet indien:

  • de seksueel getinte inhoud wordt getoond of verspreid aan een derde persoon
  • een derde die seksueel getinte inhoud tracht te bekomen
  • de dader een bloedverwant of aanverwant is in rechte opgaande lijn of een adoptant of een bloedverwant of aanverwant in de zijlijn tot de derde graad of ieder ander persoon die een soortgelijke positie heeft in het gezin of onverschillig welke persoon die gewoonlijk of occassioneel met de minderjarige samenwoont en die over die minderjarige gezag heeft; of
  • de daad mogelijk is gemaakt doordat de dader gebruik heeft gemaakt van een erkende positie van vertrouwen, gezag of invloed ten aanzien van de minderjarige

Hoe wordt het misdrijf bestraft?

Dit misdrijf wordt bestraft met een gevangenisstraf van 6 maanden tot 5 jaar (art. 417/9 Strafwetboek).

Indien de verspreider van de beelden dit doet met kwaadwillig opzet of uit winstbejag, dan bedraagt de bestraffing een gevangenisstraf van 1 jaar tot 5 jaar en een geldboete van 200 tot 10.000 euro (art. 417/10 Strafwetboek).

Ook een poging om dit misdrijf te plegen wordt met dezelfde straf gesanctioneerd.

Hoe kunnen de beelden zelf offline worden gehaald?

Als slachtoffer wil u vaak niet alleen dat de dader gestraft wordt maar vooral dat de naaktbeelden zelf ook niet meer online toegankelijk zijn of verder circuleren.

Het slachtoffer kan zich richten tot de voorzitter van de rechtbank van eerste aanleg met het verzoek om de verspreider en alle tussenpersonen (zoals internet dienstverleners) te verplichten de beelden te verwijderen of de toegang ertoe te blokkeren (art. 584, 7° Gerechtelijk Wetboek).

De rechter kan alle mogelijke passende maatregelen opleggen zodat internet dienstverleners de beelden uiterlijk 6 uur na de betekening van de beslissing van de rechter moeten weghalen. Deze maatregel kan niet alleen gericht zijn tot access providers zoals Proximus of Telenet, maar ook tot sociale media providers zoals Instagram of Facebook, en zoekmachines zoals Google. Uit een arrest van 3 oktober 2019 van het Hof van Justitie kan overigens afgeleid worden dat een dergelijk bevel ook kan slaan op inhoudelijk identieke beelden, waardoor ook gewijzigde beelden onder het bevel kunnen vallen.

Weigert de verspreider of de internet dienstverlener zijn technische medewerking te verlenen aan het bevel tot verwijdering van niet-consensueel seksueel verspreide getinte beelden, dan kunnen zij veroordeeld worden tot een geldboete van 200 tot 15.000 euro (art. 417/56 Strafwetboek).